ما اغلب اصطلاح مدیریت منابع انسانی، روابط کارکنان و مدیریت پرسنل را در مطبوعات رایج و همچنین توسط کارشناسان صنعت می شنویم. هر زمان که این اصطلاحات را می شنویم، تصاویری از مدیران کارآمد را تداعی می کنیم که مشغول انجام کار خود در دفاتر پر زرق و برق هستند.
در این مقاله به این سوال می پردازیم که “HRM چیست؟” با ارائه یک نمای کلی از موضوع و آشنایی خوانندگان با عملکرد HRM در سازمان های معاصر. اگرچه مانند تمام برداشت‌های رایج، تصاویر بالا تا حدی اعتبار دارند، این واقعیت باقی می‌ماند که حوزه مدیریت منابع انسانی بسیار وسیع تر است و علی‌رغم توصیف‌های رایج از آن، هنر و علم HRM در واقع پیچیده است. ما اصطلاح «هنر و علم» را انتخاب کرده‌ایم زیرا HRM هنر مدیریت افراد با بهره گیری از رویکردهای خلاقانه و نوآورانه است. همچنین این علم به دلیل کاربرد زیاد، به نظریات علمی نیاز دارد.
همانطور که در بالا ذکر شد، فرآیند تعریف HRM ما را به دو تعریف متفاوت هدایت می کند. اولین تعریف HRM این است که فرآیند مدیریت افراد در سازمان ها به شیوه ای ساختاریافته و کامل است. این شامل زمینه های پرسنل (استخدام افراد)، حفظ افراد، تنظیم و مدیریت حقوق و مزایا، مدیریت عملکرد، مدیریت تغییر و مراقبت از خروج از شرکت برای تکمیل فعالیت ها می شود. این تعریف سنتی از HRM است که برخی از کارشناسان را وادار می کند تا آن را به عنوان یک نسخه مدرن از عملکرد مدیریت پرسنل تعریف کنند که قبلاً استفاده شده بود.
تعریف دوم مدیریت منابع انسانی شامل مدیریت افراد در سازمان ها از منظر کلان می شود، یعنی مدیریت افراد در قالب یک رابطه جمعی بین مدیریت و کارکنان. این رویکرد بر اهداف و نتایج عملکرد HRM تمرکز دارد. این بدان معناست که کارکرد منابع انسانی در سازمان‌های معاصر با مفاهیم توانمندسازی افراد، توسعه افراد و تمرکز بر ایجاد «روابط استخدامی» برای مدیریت و کارکنان مرتبط است.
این تعاریف بر تفاوت بین مدیریت پرسنل و مدیریت منابع انسانی تأکید می کند. برای بیان آن در یک جمله، مدیریت پرسنل اساساً «نیروی کار» محور است در حالی که مدیریت منابع انسانی «منابع» محور است. تفاوت اصلی این است که مدیریت منابع انسانی در زمان های اخیر در مورد تحقق اهداف مدیریتی ارائه و استقرار افراد و تاکید بیشتر بر برنامه ریزی، نظارت و کنترل است.
هر تعریفی که باشد، ما از پاسخ به این سوال استفاده می کنیم که “HRM چیست؟” این است که همه چیز در مورد افراد در سازمان است. جای تعجب نیست که برخی از MNC ها (چند ملیتی) مدیران منابع انسانی را به عنوان مدیران افراد، توانمندسازهای مردمی و عمل را به عنوان مدیریت افراد می نامند. در سازمان های قرن بیست و یکم، مدیر منابع انسانی یا مدیر افراد دیگر به عنوان فردی که از فعالیت های توصیف شده به روش سنتی مراقبت می کند، دیده نمی شود. در واقع، بیشتر سازمان‌ها دارای بخش‌های مختلفی هستند که با کارمندان، حقوق و دستمزد، و حفظ و غیره سروکار دارند. در عوض، مدیر منابع انسانی مسئول مدیریت انتظارات کارکنان در قبال اهداف مدیریتی و هماهنگی هر دو برای اطمینان از تحقق کارکنان و تحقق اهداف مدیریت است.
در خاتمه، این مقاله به طور خلاصه به موضوع مدیریت منابع انسانی پرداخته و به عنوان مقدمه ای برای مدیریت منابع انسانی خدمت کرده است.